این که کجا می‌خواهید سرمایه‌گذاری کنید، مبلغ سرمایه‌تان ۱۰ میلیون است یا ۵ میلیون، باید این فاکتورها را در هر سرمایه‌گذاری مدنظر قرار دهید.
طبق آموزه‌های مطالب مدیریت مالی در هر شرایطی باید مقداری نقدینگی داشته باشید که حداقل تا ۳ ماه هزینه‌های روزمره پوشش دهد، حتی اگر هیچ درآمدی نداشته باشید؛ به‌عبارت‌دیگر اگر تا ۳ ماه آینده حتی ۱ ریال وارد جیبتان نشد، باید مخارج خود و خانواده‌تان تأمین باشد. اگر این مورد تأمین است آن زمان به فکر سرمایه‌گذاری بیافتید.
۵ فاکتور مهم در سرمایه گذاری
۱. بهترین استفاده از پول و سرمایه
به این معنی که بهتر است پول شما کجا صرف شود؟ اگر یک وام از قبل دارید که سود بالایی بابت آن می‌پردازید و به جای اینکه قسط وام را بدهید، آن را صرف سرمایه‌گذاری در جایی کنید که بازدهی آن کمتر از بهره وام است در حال اشتباه کردن هستید.
به عنوان مثال اگر وامی دریافت کردید و هر سال بابت آن ۲۰ یا ۲۵ درصد بهره به بانک پرداخت می‌کنید، به نظر شما عاقلانه است اقساط آن را پرداخت نکنید و به جای آن پول را در جایی سرمایه‌گذاری کنید که سالیانه ۱۸ درصد سود دارد؟ مسلماً خیر!
باور کنید یا نه بسیاری از افراد این اشتباه را مرتکب می‌شوند ولی چون محاسبات اشتباهی دارند، حتی متوجه این موضوع نیستند. علاوه بر بهترین جا برای سرمایه‌گذاری، بهترین زمان نیز مطرح است. باید سرمایه خودتان را از ریزش بازارها و افت ارزش سرمایه‌گذاری حفظ کنید. اگر وارد بازاری شوید که در آن، قیمت‌ها در اوج خود هستند ریسک کاهش ارزش دارایی زیاد است.
قیمت‌ها هیچ‌وقت تا ابد رشد یا افت نمی‌کند، رشد و همین‌طور افت قیمت در هر بازاری متوقف می‌شود. نگذارید طمع و تصمیمات چشم‌بسته باعث شود در اوج قیمت‌ها وارد یک بازار شوید.
۲. نقد شوندگی سرمایه
آیا دارایی که قصد خرید آن را دارید نقد شوندگی خوبی دارد؟ اگر نقد شوندگی برایتان مهم نیست، لطفاً دوباره فکر کنید. نقد شوندگی یعنی اینکه دارایی خریداری شده یا سرمایه‌گذاری‌تان را با چه سرعتی و با چه قیمتی می‌توانید به پول نقد یا معادل آن تبدیل کنید.
البته باید در نقدشوندگی به قیمت هم توجه کرد. اگر یک واحد مسکونی بخرید و ۲۰ درصد زیر قیمت بفروشید بدیهی است که به سرعت نقد می‌شود، بنابراین باید در نقد شوندگی، قیمت مناسب را هم در نظر داشت. اگر بخواهیم نقد شوندگی بازارها در ایران را به ترتیب بنویسیم، به‌این‌ترتیب است:
- سپرده بانکی: به راحتی می‌توانید به بانک بروید و سپرده‌تان را دریافت کنید
- ارز و طلا و سکه: اگر دلال ارز، صراف یا طلافروش حاضر به خرید باشد همان لحظه دارایی‌تان را نقد کنید.
- سهام و اوراق بهادار: اگر امروز سهام را بفروشید، دو روز کاری بعد به حسابتان واریز می‌شود. سهام شرکت‌ها نقد شوندگی متفاوتی دارند ولی به‌طور متوسط به سرعت قابل نقد شدن است.
- دارایی‌های کسب‌وکار (مواد اولیه، تجهیزات، اجناس و…): ممکن است مدت‌ها خریدار مناسبی برای دارایی‌های کسب‌وکاری که قبلاً داشتید یافت نشود.
- املاک و مستغلات: فروش املاک و مستغلات به قیمت مناسب گاهی تا ماه‌ها طول می‌کشد.
۳. اهداف سرمایه‌گذاری
این فاکتور همراه با سایر فاکتورها، بازاری است که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنید را تعیین می‌کند. شاید قصدتان این باشد که سرمایه‌تان به سرعت رشد کند و ریسک آن برای شما مهم نیست، زیرا به راحتی می‌توانید زیان را متحمل شوید و خودتان را دوباره سرپا کنید. یا شاید هدفتان این است که سرمایه‌تان را به امن‌ترین شکل ممکن رشد دهید و حفظ اصل سرمایه اهمیت فوق‌العاده زیادی دارد.
بر اساس این اهداف متفاوت، تصمیمات متفاوتی در خصوص سرمایه‌گذاری می‌توان گرفت:
سرمایه‌گذاری کم‌ریسک: به دلیل اینکه مدتی بعد آن پول را نیاز دارید، اگر نزدیک به بازنشستگی هستید، به‌احتمال‌قوی نمی‌خواهید از ارزش پولتان کاسه شود زیرا روی آن حساب کرده‌اید. به همین دلیل اگر هدفی مالی دارید که موعد آن نزدیک شده است، سرمایه‌گذاری کم ریسک عاقلانه‌تر است. سرمایه‌گذاری‌هایی مانند خرید اوراق مشارکت، خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک.
سرمایه‌گذاری با ریسک متوسط: در این نوع سرمایه‌گذاری برای بازدهی بهتر البته اگر می‌توانید ریسک بیشتری متحمل شوید و پولتان را در آینده نزدیک نیاز ندارید، سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های بزرگی که پایداری بالایی دارند و ترجیحاً سود نقدی خوبی پرداخت می‌کنند گزینه مناسبی است.
سرمایه‌گذاری پر ریسک برای دست یافتن به بازدهی بالا: اگر توانایی ریسک بخش زیادی از پولتان برای دستیابی به بازدهی بالاتر دارید، پس رشد سریع یک هدف مناسب برای شماست. در این شرایط باید در سهام شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری کنید که آینده خوبی دارند ولی ریسکشان بیشتر است. این گزینه برای زمانی مناسب است که برای مدتی طولانی نیاز به پول ندارید و می‌توانید صبر کنید تا شرکت موردنظر، بزرگ شده و به سود بیشتری دست یابد.
سرمایه‌گذاری با اهداف ترکیبی: این نوع سرمایه‌گذاری نیز میسر است. مثلاً ممکن است شما طرفدار ریسک بالا و سود بالا در بلندمدت باشید ولی بخشی از سرمایه‌تان را برای کاهش ریسک، صرف خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری کنید.
۴. سن و سال شما
همه با یک هدف سرمایه‌گذاری نمی‌کنند! شاید فردی به فکر جمع‌آوری پول کافی برای دوران بازنشستگی است و شخص دیگر در ابتدای زندگی است و سال‌ها به پول خود نیاز ندارد.
بنابراین یکی از دیگر از فاکتورها در سرمایه‌گذاری، این عامل است که تا چه زمان می‌توانید سرمایه‌گذاری را نگهداری کنید؛ به بیان دیگر، چه مدت مهلت دارید؟ هر چه بتوانید زمان بیشتری سرمایه‌گذاری‌تان را حفظ کنید می‌توانید سود بیشتری به دست آورید. اگر زمان زیادی در اختیار ندارید و کم شدن پولتان فاجعه‌بار خواهد بود، باید به سرمایه‌گذاری‌های کم ریسک بچسبید.
۵. میزان تحمل ریسک
به‌عنوان یک اصل کلی، هرچه انتظار بازدهی بیشتری از یک سرمایه‌گذاری داشته باشیم، ریسک آن نیز بالاتر می‌رود. علاوه بر این، بعضی‌ها با نوسانات بازار راحت نیستند و نمی‌توانند افت‌وخیزهای شدید بازارهایی مثل بورس را تحمل کنند. در بازارهایی مانند بورس، همیشه زیان وجود دارد ولی سرمایه‌گذار حرفه‌ای زیان‌های خود را با سودها پوشش می‌دهد.
بطور کلی اگر تحمل زیان ندارید و با هر نوسان بازار، قلبتان شروع به تپش شدید می‌کند، بهتر است به دنبال سرمایه‌گذاری کم ریسک باشید. اگر مایلید برای رسیدن به بازدهی بالاتر در آینده، مقدار زیان موقت را متحمل شوید، پس سرمایه‌گذاری‌های پر ریسک را امتحان کنید.